धोलार पडली बडी

एखाद्या कोऱ्या कॅनव्हासवर सप्तरंगांचे फराटे ओढल्याप्रमाणे पांढऱ्या कपड्यांवर अनेक रंगांचा साज चढवून युवक-युवतींनी सागरकिनारा गाठला. चेहरा अनेक रंगांनी एवढा माखलेला असल्याने दातांचे धवल रूप प्रकर्षाने चमकत होते. जलक्रीडेचा यथेच्छ आनंद लुटला जात होता. कोणाच्या तरी मोबाइलवर ट्यून वाजली "रंग बरसे....' आणि चिंब भिजलेल्या कपड्यांनिशी गाण्याच्या चालीवर पाय थिरकू लागले. हे दृश्‍य होते दोन दिवसांपूर्वी दुपारनंतर मिरामार किनाऱ्यावरचे. मित्रमैत्रिणींच्या साथीने होळीची धुळवड साजरी केल्यानंतर तरूणाईचे पाय वळले ते समुद्राकडे, तेथेही मस्तीने पाठ सोडली नाही. एकमेकांच्या अंगावर पाणी उडवत मध्येच एकट्याला गाठून त्याला वा तिला नाकातोंडात पाणी जाण्याचा "अनुभव' धक्कादायक पद्धतीने देण्याचे प्रकारही केले जात होते. आधीच रंगाने अंग माखून गेले होते. त्यात समुद्राच्या पाण्याची भर पडल्याने समुद्राबाहेर येणाऱ्या व्यक्तीच्या अंगभर रंगाचे विचित्र मिश्रण होत काळ्या रंगाने अंगाचा कब्जा घेतल्यागत दिसत होते. गावोगावीही रंगपंचमीची धूम होती. शिमगोत्सवाच्या निमित्ताने वाड्यावाड्यावार मिरवणुका काढून रंगाची उधळण केली जाते. पाच दिवस, सात दिवस, नऊ दिवस, 15 दिवस असे वेगवेगळ्या ठिकाणी वेगळ्या वेगळ्या दिवशी रोंबाट काढले जाते. त्याला अलीकडे "रोमाट' असेही म्हटले जाते. खरे तर शिगम्यात ढोल-ताशाखेरीज धूम हा मोठा नगारा असतो. याला "रोमाट' (रोंबाट) म्हणायचे. पण अलीकडे मिरवणुकीलाच रोमाट म्हटले जात आहे. सध्या प्रत्येक सण "इव्हेंट' म्हणून साजरा होतो, त्याला होळी-धुळवड किंवा रंगपंचमीही अपवाद नाही. हिंदी चित्रपटही त्यापासून दूर राहिलेला नाही. त्यामुळे "शोले'तील "होली के दिन...' पासून ते अगदी अलीकडच्या "मोहब्बतें'पर्यंत अनेक चित्रपटांतून होळीची गाजलेली गाणी आपल्या स्मृतींमध्य
े असतातच. "गज्जर का हलवा'प्रमाणे गोपाळकाला आणि होळी हे चित्रपट निर्माता-दिग्दर्शकांचे आवडते सणच म्हणायला हवेत! त्याचे दर्शनही काल छोट्या पडद्याद्वारे झाले. ती मजा लुटणेही कोणी कमी केले नाही. दिवसभर भटकंती करून थकलेले पाय दूरचित्रवाणीसमोर विसावले आणि त्यांनी स्वप्नातच आपली होळी आणि चित्रपटांतील होळी ताडून पाहिली. या दिवसात रोंबटात नाचणाऱ्यांना लाडू, खाजे असे काही खाद्यपदार्थ दिले जातात. बहुधा सोबत फेणीची बाटलीही. फेणी पोटात रिचवल्यानंतर नाचणं होतं अधिक जोशात. तेही आता पाहता येणार आहे. धुळवड आणि रंगपंचमी हे सण म्हणजे "रंगां'च्या उत्सवांचे दूतच जणू! रंगाच्या विश्‍वातील प्रवास कालपासून खऱ्या अर्थाने सुरू झाला आहे. बाजारात उपलब्ध असलेल्या या कृत्रिम रंगांचा "साइड इफेक्‍ट' त्वचेवर होऊ नये, यासाठी अनेक प्रकारचे "इको फ्रेंडली' रंगही उपलब्ध होते. प्रदूषण रोखण्यासाठी या रंगांचा वापरही हल्ली वाढताना दिसतो. वेगवेगळ्या वनस्पती आणि अगदी फळभाज्यांपासून अनेक नैसर्गिक रंगांची निर्मिती सध्या होत असून, तरुणांकडून त्याचा वापरही केला जातोय, ही गोष्ट निश्‍चितच स्वागतार्ह आहे की नाही?